Reactie provincie Zuid-Holland rapport Remkes

Johan Remkes presenteerde 5 oktober zijn rapport aan het kabinet voor het stikstofprobleem. In zijn boodschap stond hij stil bij de noodzaak om op zeer korte termijn minder stikstof uit te stoten, om natuurherstel mogelijk te maken. En bij de emotie die er leeft bij boeren. Of zoals Remkes dit treffend verwoorde: ‘De oprechte wanhoop in de ogen van redelijke mensen’. In zijn advies heeft Remkes met name aandacht voor de natuurdoelen, kritische depositie waarde (KDW), PAS-melders, het ‘stikstofkaartje’ en innovatie.

Jeannette Baljeu: “De wanhoop die Remkes beschrijft, herkennen wij. Wij komen dit in de gebieden zelf ook tegen. Bij ons overheerst het gevoel dat er goed is geluisterd naar de signalen uit de samenleving. Dat is voor ons als provincie erg belangrijk. Hetzelfde geldt voor de duidelijke boodschap dat er een toekomst is voor de agrarische sector. De insteek om de gebieden meer integraal te bekijken, delen wij. In de gebieden pakken we de onderwerpen natuur, water, klimaat en stikstof al in samenhang op. Dit advies is dus een steun in de rug voor de gebiedsprocessen waar provincies al mee bezig zijn.”

Korte termijn aanpak

In het advies staat onder andere een korte termijn aanpak die uitgaat van het wegnemen van piekbelasters. Dat is goed voor de natuur want het geeft het verminderen van de stikstofdepositie een impuls. Het moet ook zorgen voor de langverwachte oplossing voor de PAS-melders. Hier hebben de provincies gezamenlijk regelmatig aandacht voor gevraagd. Wat het effect op de gebiedsprocessen van deze ingreep is, kan per situatie verschillen. Dit is voor provincies wel van belang.

Meindert Stolk: “We zijn blij met de duidelijke boodschap dat er perspectief voor boeren moet zijn, nu en in de toekomst. Onze boeren zijn onmisbaar als producent van ons voedsel, beheerder van het landschap en als drager van de maatschappelijke structuur van het landelijk gebied. We kijken uit naar de reactie en uitwerking van het Rijk, ook naar de uitwerking van wat Remkes ‘een zo ruim mogelijke uitkoopregeling’ noemt. Het is wat ons betreft cruciaal dat er nu eenmalig een ‘best mogelijke’ regeling komt die ruimhartig compenseert. Ook de aandacht voor een snelle oplossing voor de PAS-melders stemt ons positief.”

Stikstofkaartje

Minstier Van der Wal benadrukte in haar eerste reactie dat het ‘stikstofkaartje’ van tafel is. Dit is gelijk aan wat de provincie Zuid-Holland steeds heeft aangegeven, namelijk dat wij het kaartje niet één op één volgen. Het kaartje geeft onze provincie de duidelijkheid dat we in totaal twee kiloton stikstof vanuit de veehouderij minder uit moeten gaan stoten. Ons uitgangspunt is en blijft dat we per gebied kijken wat er nodig is om deze twee kiloton reductie te halen. Hoe we dit realiseren werken we samen met de gebiedspartijen uit in gebiedsplannen.

Andere sectoren doen ook mee

Remkes maakte ook nogmaals duidelijk dat niet alleen de landbouw moet bijdragen aan een oplossing. Hij stelt dat er op korte termijn ook afspraken moeten komen over een stikstofaanpak voor de sectoren industrie, mobiliteit en bouw, om de stikstofdeken versneld verder terug te dringen. Wij delen dit. Ook maatregelen voor de industrie, scheepvaart, verduurzaming van recreatie in de duingebieden horen bij een effectieve aanpak. Een versnellingsaanpak voor andere sectoren is dan ook zeer welkom.

Natuur

Voorgaande sluit aan bij de gedachten uit het NPLG om te zoeken naar integrale oplossingen. En sluit ook aan bij de oproep van Remkes om meer aandacht te hebben voor natuurbeheer. Berend Potjer:
“Het draait niet om stikstof, maar om natuur. Natuurbehoud en natuurherstel. Landbouw en natuur gaan hand in hand. Onze landbouw is ook afhankelijk van gezonde bodem, gezond water en gezonde natuur. Het is mooi dat Remkes uitdraagt dat natuur en boeren elkaar nodig hebben. Zonder natuur geen boeren, en zonder boeren geen natuur”.

Innovatie

In zijn rapport spreekt Remkes over de wenselijkheid van innovatie op de korte termijn en een nationaal innovatieprogramma. De provincie Zuid-Holland is blij dat er meer aandacht komt voor innovatie. “Wij zien de aandacht voor innovatie en het advies voor een landelijk innovatieprogramma echt als steun in de rug. Zuid-Holland heeft heel veel agrariërs met goede ideeën. De afgelopen jaren zijn al belangrijke stappen gezet op dit gebied.”, aldus Meindert Stolk.

Samenwerking overheden

De provincies geven tot slot aan dat de omvang van de opgaven in het landelijk gebied zo groot is dat het werken aan oplossingen samenwerking vraagt van verschillende overheden. Dit is soms ingewikkeld en vraagt om wederkerige afspraken. Het rapport bevat voor de samenwerkende provincies voldoende aanknopingspunten om het gesprek over constructieve samenwerking met het Rijk verder uit te bouwen. De provincies stellen zich op als constructieve partners voor andere overheden inclusief het Rijk.

Hoe nu verder?

De komende tijd gebruiken we om een goede en scherpe analyse te maken van het rapport. Het IPO komt namens de provincies later met een uitgebreidere reactie op het advies. Daarnaast kijken we uit naar de reactie van het kabinet. De verwachting is dat het Rijk op 14 oktober met een reactie komt.