Hoe verduurzaam je gemeentelijk vastgoed?
In de energietransitie vervult de overheid een voorbeeldrol. Rijk, provincies, waterschappen en gemeenten willen allemaal ‘launching customer’ zijn. Om te demonstreren dat verduurzamen kan én om nieuwe producten en diensten een zetje in de rug te geven. Hoe mooi zou het zijn als het gemeenten lukt om met bijvoorbeeld hun zwembaden, bibliotheken, buurthuizen, scholen en gemeentehuis CO2-uitstoot te reduceren? Of ze van het gas af te halen? Goed voorbeeld doet goed volgen. Maar de praktijk is weerbarstig, toont een nieuw onderzoek aan.
De Provincie Zuid-Holland heeft laten onderzoeken tegen welke uitdagingen gemeenten aanlopen als zij hun publieke vastgoed willen verduurzamen. 40 van de 52 Zuid-Hollandse gemeenten werkten aan het onderzoek mee, dat werd uitgevoerd door Schuttelaar & Partners en Green Leisure Group. Op woensdag 13 april is het rapport aan de provincie overhandigd. De titel luidt 'Schouders onder gemeentelijk vastgoed'. Lezers krijgen een duidelijk beeld van de uitdagingen die gemeenten tegenkomen als zij hun vastgoed willen verduurzamen.
De Zuid-Hollandse gemeenten hebben ongeveer één gebouw in het maatschappelijk domein per 1000 inwoners in eigendom. Voor de hele provincie praat je dan al gauw over 3000 gebouwen. Ambities genoeg, maar dan. De grootste knelpunten zijn geld, personele capaciteit, en kennis. Hoe pak je de verduurzaming aan? In welke volgorde? Gemeenten twijfelen daarover. Een volgend struikelblok zijn investeringen die hun geld niet terugverdienen ten opzichte van traditioneel (ver)bouwen.
Opvallend is de versnippering: er zijn gemeenten met succesvolle voorbeelden. Helaas wordt hun kennis nauwelijks gedeeld. Uit het onderzoek komt verder naar voren dat minder dan 60% van de gemeenten ervaring heeft met aardgasvrije nieuwbouw. Ook bij bestaande bouw zijn tot dusver relatief weinig van de bekende verduurzamingsmaatregelen toegepast.
Het onderzoek geeft goede aanknopingspunten voor de provincie om tot actie over te gaan. Bijvoorbeeld door gemeenten te ondersteunen met experts die tijdelijk ter beschikking worden gesteld. Of hulp bij het aanvragen van subsidies. Denk verder aan het organiseren van kennisdelers. De ministeries van BZK en EZK werken aan nieuwe subsidies voor de verduurzaming van maatschappelijk vastgoed. De uitkomsten van het onderzoek zijn zowel voor het Rijk als voor de gemeenten interessant.
Lees hier het volledige rapport.
