Erfgoedlijnen

Actueel

De erfgoedlijnen in Zuid-Holland zijn een goed voorbeeld van een erfgoedparticipatie aanpak, zoals vastgelegd in het Verdrag van Faro. Dit Europese verdrag, dat binnenkort ook door Nederland zal worden geratificeerd, benadrukt de maatschappelijke en verbindende waarde van erfgoed en het belang van het beleefbaar maken van erfgoed voor de samenleving. De provincie Zuid-Holland stimuleert en ondersteunt middels haar erfgoedlijnen de samenleving om eigen initiatieven te ontplooien en de realisatie daarvan mogelijk te maken. Veel initiatieven krijgen zo een zo groot mogelijke kans van slagen. Door deze deelname vanuit de samenleving ontstaat een waardevol netwerk, waarin kennis wordt uitgewisseld, deelname wordt bevorderd en samenwerking centraal staat.

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) is een Programma Faro gestart met als doel burgerinitiatief en -participatie tot een vanzelfsprekend onderdeel van de erfgoedpraktijk te maken. Daarvoor heeft zij op haar website goede voorbeelden van een participatie-aanpak geplaatst, waaronder dus ook onze succesvolle Zuid-Hollandse erfgoedlijnen vallen. In dit artikel van de RCE wordt de erfgoedlijnenaanpak van Zuid-Holland uitgelegd. Daarbij wordt het moestuinenproject van de erfgoedlijn Landgoederenzone als mooi voorbeeld van erfgoedparticipatie uitgelicht.

Beleid en uitvoering

Op een aantal plekken in de provincie is die geschiedenis in het landschap terug te zien. Aan de hand van zeven ‘erfgoedlijnen’ maakt de provincie Zuid-Holland de geschiedenis van het landschap nog beter zichtbaar en beleefbaar. Een erfgoedlijn is een geografische lijn (kust, trekvaart, oude duinenrij, enzovoort) die verschillende punten op de kaart verbindt tot één geheel met een gemeenschappelijk historisch verhaal.

Bij de provincie Zuid-Holland staan 7 erfgoedlijnen centraal:

• Limes in Zuid-Holland
• Oude Hollandse Waterlinie
• Atlantikwall
• Landgoederenzone
• Trekvaarten
• Historisch Haringvliet
• Waterdriehoek (Kinderdijk, Dordrecht en Biesbosch)

Samenwerking

Het ontwikkelen van de erfgoedlijnen kan de provincie niet alleen. Daar zijn veel partijen bij betrokken. Elke erfgoedlijn kent een netwerk van belanghebbenden; de zogenoemde erfgoedtafels. Alle partijen die geïnteresseerd zijn in de erfgoedlijn of er belang bij hebben kunnen hieraan deelnemen. De erfgoedtafels varieren in bezetting van 20 tot meer dan 50 partijen zoals overheden, eigenaren van monumenten, allerhande ondernemers, musea, bibliotheken, vrijwilligers, stichtingen verenigingen en fondsen.

De erfgoedtafels leveren met veel energie voor elke erfgoedlijn een gezamenlijk wensbeeld en een meerjareninvesteringsprogramma. Het resultaat is een lijst met projecten, waarvoor een bijdrage van de provincie noodzakelijk is: het Maatregelenpakket erfgoedlijnen. Jaarlijks wordt een nieuw maatregelenpakket vastgesteld op advies van de erfgoedtafels.

Subsidieregeling Erfgoedlijnen

Provinciale Staten besluiten jaarlijks over de bijdrage aan de projecten uit het Maatregelenpakket erfgoedlijnen. De betrokken partijen kunnen na vaststelling van het maatregelenpakket een aanvraag indienen bij de provincie, via de subsidieregeling Erfgoedlijnen Zuid-Holland. Met de subsidieregeling kunnen uitsluitend subsidies worden aangevraagd voor projecten en organisaties uit het maatregelenpakket.