Toekomstbestendig bouwen
Als snelgroeiende, sterk verstedelijkte provincie staat Zuid-Holland voor een grote woningbouwopgave. We willen snel en veel bouwen, maar het gaat niet om aantallen alleen. Het is nu meer dan ooit nodig om toekomstbestendig te bouwen, ofwel: klimaatadaptief, circulair/biobased, energieneutraal, gezond, emissieloos en natuurinclusief.
Er is al veel mogelijk op het gebied van toekomstbestendig bouwen. Zo kunnen we met fabrieksmatig en circulair bouwen al veel duurzaamheidswinst behalen. Maar niet alles is betaalbaar en op grote schaal toepasbaar. En in de praktijk kunnen we nog niet altijd woningen bouwen die voldoen aan alle onderdelen van toekomstbestendig bouwen. In de coalitie toekomstbestendig bouwen zijn er afspraken gemaakt. Hieronder volgt een overzicht van de verschillende aspecten van toekomstbestendig bouwen:
Energieneutraal bouwen
Energieneutrale woningen wekken evenveel energie op als dat ze verbruiken. Dit soort woningen is volledig van fossiele brandstoffen afgesloten en wekt energie op, bijvoorbeeld via zonnepanelen. Voor verwarming en koeling wordt gebruikgemaakt van een warmtepomp. Deze pomp gebruikt stroom in plaats van fossiele brandstoffen. De ambitie van de provincie is dat in 2030 twintig procent van de woningen aardgasvrij is, waarbij alle nieuwbouw naast aardgasvrij ook energieneutraal moet zijn.
Klimaatadaptief bouwen
Klimaatadaptieve woningen zijn woningen die rekening houden met het veranderende klimaat waardoor steeds meer hitte, droogte, wateroverlast en kans op overstromingen ontstaat. Voorbeelden hiervan zijn vergroenen van daken, gevels en buitenruimte, een meterkast op de eerste verdieping in overstromingsgevoelige gebieden, reflectief glas en lichte gevels en daken om hittestress in een woning tegen te gaan en de berging van regenwater. De richtlijnen voor klimaatadaptief bouwen staan op bouwadaptief.nl.
Natuurinclusief bouwen
Door natuurinclusief te bouwen zorgen we dat ook de natuur baat heeft bij de ontwikkeling van de gebouwde omgeving. Daarbij verbetert de leefomgeving en wordt deze klimaatbestendig gemaakt. Door natuurinclusief te bouwen kan de woningbouw versnellen, omdat er overcompensatie van geschikte leefruimte voor beschermde dieren ontstaat.
Voorbeelden van natuurinclusief bouwen zijn inbouwkasten voor gebouw-bewonende vogels en vleermuizen, ecologisch relevante beplanting toevoegen op daken en gevels en groene en waterstructuren in een gebied versterken.
Bekijk ook de pagina Natuurinclusief bouwen en lees verder.
Circulair en biobased bouwen
Circulair bouwen richt zich op circulariteit van materialen in het bouwproces. Hierbij zijn de bouwproducten van nu de grondstoffen van later. Het sluiten van de afvalkringloop (dus geen nieuw afval creëren) staat hierbij centraal. Hergebruik van beton is hier een voorbeeld van. Bij biobased bouwen zijn materialen gemaakt van hernieuwbare grondstoffen. Deze grondstoffen kunnen op korte termijn (minder dan tien jaar) terug groeien. Voorbeelden hiervan zijn hout en grassen. Fossiele grondstoffen, steen en zand zijn geen hernieuwbare grondstoffen.
Gezond bouwen
Bij gezond bouwen staan het wooncomfort en een gezond leefklimaat centraal. Gezonde woningen zijn goed geïsoleerd en kunnen goed geventileerd worden. Ook is er bij deze woningen extra aandacht besteed aan vergroening, luchtvochtigheid, natuurlijk licht, stofgehalte, gezonde materialen en kleurgebruik.
Emissieloos bouwen
De uitdaging bij emissieloos bouwen ligt niet alleen in het gebouw zelf, maar ook in de hele toeleveringsketen. Veel van de materialen worden op een vervuilende manier gewonnen en veel zware machines gebruiken fossiele brandstoffen. Bij emissieloos bouwen kijken we naar slimme ontwerpkeuzes, duurzame materiaalkeuze, modulair bouwen (‘bouwpakketten’) en stads- en infralogistiek.
De provincie zet zich in voor een toekomstbestendige woningbouw, waarin deze verschillende aspecten samenkomen. Dit doen wij vanuit onze sleutelpositie in het realiseren grote ruimtelijke opgaven en ons overkoepelende perspectief dat nodig is om de verschillende opgaven gelijktijdig een plek te geven in de woningbouwplannen. Wij bevorderen toekomstbestendige woningbouw met:
Het Convenant klimaatadaptief bouwen
Provincie Zuid-Holland heeft sinds 2018 een voortrekkersrol vervuld in de totstandkoming van het Convenant Klimaatadaptief bouwen. Samen met diverse partijen heeft dit onder meer geresulteerd in een stappenplan op www.bouwadaptief.nl. In samenwerking met andere regio’s als MRA, Utrecht, Gelderland en Brabant zoeken we naar kansen en mogelijkheden voor een breed gedragen landelijke aanpak. Ook ondersteunen we gemeenten bij het doorvoeren van het Convenant Klimaatadaptief bouwen.
Fabrieksbouw
We vragen doorlopend aandacht voor fabrieksbouw en we willen hiervoor een bouwstroom op gang brengen. Fabrieksbouw maakt het mogelijk om sneller, duurzamer en goedkoper te bouwen. Als provincie hebben wij de ambitie dat 50 procent van de woningen industrieel wordt gebouwd. Lees meer op de webpagina Fabrieksmatig bouwen.
Vernieuwersnetwerk Biobased Bouwen
Door biobased en circulair te bouwen kan de bouw positief zijn voor de natuur. Daarom steunt de provincie biobased projecten, onderzoeken en faciliteert het vernieuwersnetwerk ‘Biobased Bouwen Zuid-Holland’.
Challenge Toekomstbestendige Woningbouw
Met de Challenge Toekomstbestendige Woningbouw onderzoeken we hoe toekomstbestendig bouwen zo gewoon, makkelijk en betaalbaar mogelijk kan worden toegepast. Ook onderzoeken we met de challenge hoe de verschillende aspecten tegelijkertijd gerealiseerd kunnen worden. Lees meer op de webpagina Challenge Toekomstbestendige Woningbouw.
Meer weten over de provinciale aanpak voor toekomstbestendige woningbouw? Neem dan contact op via sterkestedenendorpen@pzh.nl.
Coalitie Toekomstbestendig bouwen
45 publieke en private partijen samen in de coalitie toekomstbestendig bouwen. De provincie initieerde de coalitie om de bijdrage van de bouwsector te vergroten voor klimaat, energie en biodiversiteit.
Neem contact op via zuid-holland@squarewise.com