Achtergrond
Het Groene Hart is een uniek en vitaal gebied met grote nationale en internationale opgaven. Klimaatverandering, bodemdaling en afnemende biodiversiteit leggen steeds meer druk op natuur, landbouw en leefomgeving. Het Bestuurlijk Platform Groene Hart (Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen) heeft in 2022 afgesproken om binnen de NOVEX-systematiek gezamenlijke afspraken te maken. Het Ontwikkelperspectief schetst de gezamenlijke ambities, gebaseerd op doelen als het Klimaatakkoord, de Kaderrichtlijn Water (KRW), de Vogel- en Habitatrichtlijn (VHR) en de Kunming-Montreal biodiversiteitsdoelen. De Realisatieagenda vertaalt dit naar sleutelprojecten, terwijl de Regionale Investeringsagenda (RIA) voorziet in concretisering en financiering. Zonder nationale middelen dreigt stagnatie en verlies van vertrouwen in de gebiedsaanpak.
Belang
Het Groene Hart staat voor een noodzakelijke transformatie om water- en bodemsystemen te versterken, CO₂-uitstoot uit veenbodems te reduceren en biodiversiteit te herstellen. Tegelijkertijd biedt deze transformatie kansen om de leefbaarheid en vitaliteit van het gebied voor komende generaties te borgen. Het Groene Hart fungeert als proeftuin voor integrale gebiedsontwikkeling waar ruimtelijke keuzes, klimaatadaptatie, natuur, landbouw en economie samenkomen. Een robuust Groene Hart draagt bij aan nationale doelen en voorkomt dat Nederland door crises als stikstof, water of woningbouw “op slot” raakt.
Wat vragen wij van een nieuw kabinet?
- Financiële borging: structurele middelen voor uitvoering van de RIA en sleutelprojecten. Zonder zekerheid over financiering komt realisatie in gevaar.
- Continuïteit samenwerking: duidelijkheid over de rol en betrokkenheid van het Rijk bij het gebiedsproces, ook na het opstellen van Ontwikkelperspectief, Uitvoeringsagenda en RIA.
- Structurerende keuzes: nationale richtinggevende beslissingen over grondgebruik, natuur, water, energie en landbouw. Prioritering is nodig om conflicterende doelen (bijv. veenvernatting vs. KRW, of verdeling van schaars zoetwater) hanteerbaar te maken.
- Aanpak systeemopgaven: steun voor maatregelen tegen bodemdaling, reductie van CO₂-uitstoot en herstel van biodiversiteit, gekoppeld aan nationale verplichtingen en doelen.