Provinciale Staten van Zuid-Holland maken extra geld vrij voor landelijk gebied

In de Voorjaarsnota van de provincie Zuid-Holland is extra geld vrijgemaakt voor projecten die bijdragen aan een vitaal landelijk gebied. Provinciale Staten stelden 7,3 miljoen euro beschikbaar voor projecten uit het Maatregelenpakket Zuid-Hollands Programma Landelijk Gebied (ZH-PLG). Daarnaast wezen zij de 2 miljoen euro uit het amendement bij de Voorjaarsnota 2024 toe aan specifiek landbouwprojecten.

Aan het begin van dit jaar werd ruim 195 miljoen euro verdeeld onder projecten die bijdragen aan de doelen voor stikstof, natuur, landbouw, water en klimaat. Hiermee onderstreept de provincie het belang van een vitaal landelijk gebied. Van de in totaal 59 ingediende projecten, kunnen er nu 41 verder.

Voorlopig vooruit

‘We zijn blij dat we werken aan een vitaal landelijk gebied. Voorlopig kunnen we vooruit, maar op termijn zijn aanvullende middelen nodig om álle doelen te bereiken. We willen zorg dragen voor een toekomstbestendige sector waarin (agrarische) ondernemers economisch en sociaal perspectief houden. Dit brengen we ook onder de aandacht bij het Rijk’, aldus Mariëtte van Leeuwen, gedeputeerde Financiën en ZH-PLG.
Provinciale Staten hebben het geld nu beschikbaar gemaakt binnen de begroting. De komende periode worden er subsidieregelingen gemaakt om het geld te kunnen aanvragen.

Met het geld van de provincie worden projecten (deels) financieel ondersteunt zoals:

Regiopark Van Zee tot Zweth

In ‘Van Zee tot Zweth’ wordt ingezet op de groenblauwe dooradering tussen Den Haag en het Westland. Dat gebeurt onder andere door de aanleg van biodiverse, kruidenrijke randen en natuurvriendelijke oevers in combinatie met een ecologisch beheer en maaibeleid. Dit levert ook verlichting van de druk op in het nabijgelegen N2000-gebied Solleveld en Kapittelduinen.

Natuurhaven IJsselmonde

Dit project omvat de voorbereidende fase om De Koedoodse haven, die momenteel in gebruik is als buitendijkse industrie en opslag naast de Carnisse Grienden (Natura 2000-Oude Maas), zodanig te ontwikkelen met natuurwaarden, zodat een natuurhaven ontstaat. De ontwikkeling van de natuurhaven IJsselmonde biedt de kans om een extra rand om de kwetsbare Natura 2000 soorten (bever, Noordse Woelmuis en de Grote Karekiet) te realiseren.

Mient Kooltuin en Groene Zone

De Mient Kooltuin wordt een belangrijk overgangsgebied van 160 hectare tussen de woningbouwlocatie Valkenhorst en het Natura 2000-gebied Meijendel en Berkheide in het landelijk gebied van de gemeenten Katwijk en Wassenaar. Er wordt onder andere een extra bos aangelegd, een robuuster watersysteem, een weidevogelgebied met kruidenrijk grasland en we voorzien het gebied van recreatieve elementen, die aansluiten op de groenblauwe dooradering.

Zoet water op de kop van Goeree

In de Kop van Goeree meten we de effecten van een hoger waterpeil in de zomer op zowel de natuur als de landbouw. Om een goed beeld te krijgen, verlengen we de proeven waarin lokale agrariërs maandelijks de effecten meten op het waterpeil en het zoutgehalte in de poldersloten.

Proeftuin duurzame en innovatieve kringlooplandbouw Goeree-Overflakkee

Deze proeftuin is gericht op het verkennen en implementeren van duurzame landbouwpraktijken door doelen op het gebied van natuur, stikstof, klimaat en water te vertalen naar KPI’s op bedrijfsniveau. Er vinden veldmetingen plaats en monitoring van de effecten van maatregelen. We delen de onderzoeksuitkomsten met akkerbouwers, veehouders en andere betrokkenen.

Weerbaar telen Glastuinbouw

De tuinbouwsector wil overstappen naar een teelt zonder uitstoot van gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten. Om te komen tot een (bijna) volledig groene tuinbouwsector wordt onder meer ingezet op een overgang naar een teeltsysteem waarin gewassen rendabel worden geteeld met groene, biologische en technologische oplossingen. Denk aan drones en natuurlijke vijanden van schimmels en ziekten. In dit project worden onder andere proeven gedaan met nieuwe productgroepen binnen de sierteelt. De resultaten worden gedeeld met telers, Greenport West-Holland, Glastuinbouw Nederland, en andere betrokkenen en geïnteresseerden.

Systeem-, proces- en patroonmaatregelen

De provincie liet voor alle Natura 2000- gebieden een natuurdoelanalyse uitvoeren. Hierin staan verschillende maatregelen die zowel buiten als binnen de Natura 2000-gebieden plaatsvinden, en die bijdragen aan de Vogel en Habitat Richtlijn-doelen. Er is een tabel opgesteld met 143 verschillende maatregelen, die een directe relatie hebben met de Natura 2000-doelen.

Wat gaan we hier doen?

Het gaat bijvoorbeeld om grote natuurherstelprojecten die niet binnen de normale scope van natuurbeheer vallen. Voorbeelden van maatregelen zijn: kerven maken in de zeereep, watersystemen verbeteren, waterkwaliteit van boezems verbeteren, krekenpatroon creëren, omvormen van bestaande vegetaties middels beheer.

Onderzoeken systeem-, proces- en patroonmaatregelen

De provincie liet voor alle Natura 2000- gebieden een natuurdoelanalyse uitvoeren. Hieruit bleek dat de juiste data niet altijd beschikbaar zijn om voldoende te kunnen sturen op de VHR-doelen. De provincie wil deze kennisleemtes graag opvullen, bijvoorbeeld door eco(hydro)logische onderzoeken en onderzoek naar effecten van recreatiedruk.

Projecten, soms al lopend, die via het landbouwamendement kunnen worden ondersteund zijn:

Actieplan biologische landbouw

In deze aanpak worden traditionele boeren, maar ook reeds naar biologisch omgeschakelde boeren geholpen om te schakelen naar verduurzaamde, toekomstbestendige biologische landbouw. Kennis, advies, maar ook zeker de keten, het verdienmodel en de afzet komen om de hoek kijken. Hiervoor ontwikkelde de provincie een plan van aanpak. Via gebiedsprocessen en netwerken zoals Voedselfamilies/polderpioniers, de Groene Cirkels en Fieldlabs worden aanbevelingen in het veld opgehaald, gecombineerd met ervaringen uit andere provincies en EU-landen.

Pioniersaanpak regeneratieve biologische landbouw Zuidwestelijke Delta

Het gaat hier om een pioniersaanpak op het gebied van regeneratieve biologische landbouw waarin kennis en kunde worden gedeeld met andere boeren, onderzoekers, beleidsmakers en ketenpartijen. Deze vorm van akkerbouw, met focus op bodembescherming, moet toepasbaar en overdraagbaar zijn op termijn voor andere boeren. De provincie faciliteert in een kennis- en innovatieagenda en in de kennisdeling, waaronder kennissessies en coaching.

Circulariteit begint bij bodem agricycling

Samen met overheden, keten en agrarisch ondernemers worden regionale grondstofstromen ingezet als bodemverbeteraar voor de bodem. Hierdoor wordt minder kunstmest gebruikt, wordt het organische stofgehalte verhoogd en nemen de bodemvruchtbaarheid, biodiversiteit en sponswerking toe.

Koolstofboeren Zuidwestelijke Delta

Samen met ketenpartijen en agrarisch ondernemers worden afspraken gemaakt om koolstof vast te leggen in de bodem. Agrarisch ondernemers passen tegen een vergoeding langjarig maatregelen toe die zorgen voor minder koolstofuitstoot en die bijdragen aan verbetering van de bodemkwaliteit en biodiversiteit.

Managementmaatregelen bodem en watersysteem

Samen met waterschappen en de LTO kijken we naar de beproefde maatregelen die bijdragen leveren op het gebied van de Kaderrichtlijn Water (KRW), zowel op bedrijfs-, als op gebiedsniveau. Door middel van coaching (erfafspoeling, bodem, etc.) en investeringen proberen we emissies te verminderen.