1 op de 3 straten zal open moeten in de komende jaren. Dat is het gevolg van de geplande werkzaamheden aan het laagspanningsnet in de provincie Zuid-Holland. Als gevolg van netcongestie (‘file’ op het elektriciteitsnet) wordt er vanaf volgend jaar elk jaar €8 miljard geïnvesteerd om het net bij de tijd te brengen. Elektriciteitsleidingen worden dikker én slimmer. Maar: gemeenten, bedrijven en bewoners gaan wel merken dat er aan het net gewerkt wordt.
Tijdens het webinar netcongestie werd door vertegenwoordigers van landelijk netbeheerder TenneT en regionale netbeheerders Stedin en Liander geschetst hoe ernstig de situatie in Zuid-Holland is. In relatie tot andere provincies lijkt het in Zuid-Holland nog minder erg – de kaart is minder ‘rood’ dan elders in het land. Maar dit is misleidend, zei gedeputeerde Berend Potjer tijdens het webinar. "Er hoeft maar dít te gebeuren, of de seinen staan hier ook op rood. Het is dus niet zozeer de vraag of maar meer wanneer Zuid-Holland met netcongestie te maken krijgt."
Meer gebruik van elektriciteit
Waarom loopt het net vol? "Dat komt doordat de elektrificatie van woningen en bedrijven veel sneller is gegaan dan verwacht", vertelde Maarten Bijl (regiodirecteur Zuid-Holland, Stedin). De overstap van gas naar elektriciteit betekent dat er ineens veel meer gevraagd werd van het net. Dat komt omdat we sowieso meer elektriciteit gaan gebruiken. De oorlog in Oekraïne en de torenhoge gasprijzen zorgden dat deze ontwikkeling nog eens extra snel ging.
De gevolgen van de netcongestie zijn niet mals. De verschillende netbeheerders in de provincie Zuid-Holland doen er alles aan dat ‘kleinverbruikers’ (huishoudens) ook in de toekomst aangesloten kunnen worden op het elektriciteitsnet. Voor ‘grootverbruikers’ (bedrijven, maar ook instellingen als scholen en zwembaden) ligt dat anders: die hebben vaak nu al met wachttijden te maken voordat ze kunnen worden aangesloten. "Dat kan een enorme impact hebben op de economie van Zuid-Holland", stelde Berend Potjer tijdens het webinar.
De schop in de grond
Hoe nu verder? Gelukkig zijn er verschillende oplossingen mogelijk om de druk op het elektriciteitsnet te verminderen. Allereerst moet ‘de schop in de grond’. Oscar Tessensohn (adviseur public affairs, TenneT): "Als gezamenlijke netbeheerders gaan we jaarlijks landelijk 8 miljard euro per jaar investeren. Er moeten duizenden kilometers kabels aangelegd worden en een enorme hoeveelheid elektriciteitsstations gebouwd worden die veel ruimte vragen. Dit gaat nog jaren duren en hiervoor is intensieve samenwerking met provincie en gemeenten essentieel."
In de tussentijd kunnen flexibele oplossingen uitkomst bieden. Zo kan met zogeheten ‘peak shaving’ de pieken uit het elektriciteitsverbruik worden weggenomen. Netbeheerders kunnen contracten afsluiten met grote afnemers om tijdelijk meer of minder elektriciteit af te nemen. Zo kunnen de pieken worden afgevlakt. Een andere oplossing is de energiehub, een lokale samenwerking tussen gebruikers en producenten van energie.