Natura 2000
Sommige natuur is zo bijzonder en zo kwetsbaar dat de bescherming op Europees niveau geregeld is. Daartoe worden in alle EU-lidstaten beschermde gebieden aangewezen die samen het Natura 2000-netwerk vormen.
Alle Natura 2000-gebieden zijn onderdeel van het Natuur Netwerk Nederland (NNN). Het NNN omvat ook andere bestaande en geplande natuurgebieden. Het NNN biedt bescherming tegen aantasting van oppervlak en waarborgt de kwaliteit van de aanwezige natuurwaarden. Natura 2000 richt zich specifiek op bescherming en herstel van de aangewezen Europese doelen (soorten, habitats) en is veel strikter dan de bescherming die het NNN biedt.
Natuurdoelanalyses N2000
De provincie stelt voor alle Natura 2000-gebieden een natuurdoelanalyse op. In deze analyses wordt gekeken welke knelpunten er zijn voor het halen van de natuurdoelen, hoe de natuurdoelen er voor staan en welke maatregelen mogelijk zijn om de natuurdoelen te halen.
De natuurdoelanalyses worden gebruikt bij het opstellen van nieuwe Natura 2000-beheerplannen. Voor Natura 2000-gebieden waar de natuur stikstofgevoelig is, worden de resultaten ook gebruikt voor het opstellen van de plannen van de gebiedsgerichte aanpak stikstof.
Natuurdoelanalyses
Duinen Goeree & Kwade Hoek - 101
Broekvelden, Vettenbroek & Polder Stein - 104
Nieuwkoopse Plassen & De Haeck
Beheerplannen Natura 2000
De door het Rijk aangewezen doelen van een Natura 2000-gebied worden uitgewerkt in een Natura 2000-beheerplan. In het beheerplan staat wat er moet gebeuren om de doelstellingen in het gebied te behalen en wie dat uitvoert. Het beheerplan vormt het uitgangspunt voor handhaving en het toetsingskader voor vergunningverlening.
Alle beheerplannen voor Natura 2000 komen tot stand in samenspraak met belanghebbenden en er wordt voorafgaand aan definitieve vaststelling ook de mogelijk geboden voor inspraak. Hiertoe worden de (ontwerp)beheerplannen een bepaalde periode ter inzage gelegd. Beheerplannen die nu ter inzage liggen, staan rechts op deze pagina.
Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling
Het opstellen van de beheerplannen Meijendel & Berkheide, Boezems Kinderdijk en Uiterwaarden Lek is mede mogelijk gemaakt door het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling. Het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.
Kaart Natura 2000-gebieden
Meer informatie over de Zuid-Hollandse Natura 2000-gebieden, zoals natuurdoelen, beheerplannen en contactgegevens, is te vinden in de online kaart onder deze pagina. Op de kaart zijn alle Natura 2000-gebieden weergegeven.
Vergunningen Natura 2000-activiteiten onder de Omgevingswet
Voor bouw- of uitbreidingsactiviteiten in of in de buurt van een Natura 2000-gebied is vaak een vergunning nodig voor een Natura 2000-activiteit op grond van de Omgevingswet. De vergunningverlening voor deze Natura 2000-activiteiten in de hele provincie wordt gecoördineerd door de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH). De Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid(opent in nieuw venster) (OZHZ) coördineert de handhaving voor Natura 2000-activiteiten.
Op de website van Bij12 staat veel informatie waaraan een vergunningaanvraag voor Natura 2000-activiteiten moet voldoen (Natuurvergunning aanvragen - BIJ12). Om te weten of je een vergunning nodig heeft kun je gebruik maken van de vragenboom op de website van Bij12. Op de website van de ODH kun je vinden welke indieningsvereisten gelden voor vergunningaanvragen (Alles over aanvragen - Omgevingsdienst Haaglanden).
De provincie Zuid-Holland heeft beleidsregels opgesteld die gelden voor salderen. In deze regels staat bijvoorbeeld beschreven aan welke voorwaarden de uitbreiding of overname van een (agrarisch) bedrijf moet voldoen om in aanmerking te komen voor een vergunning.
PAS-melders
PAS-melders zijn bedrijven die tijdens het Programma Aanpak Stikstof (PAS) niet vergunningplichtig waren maar konden volstaan met een melding van hun activiteit. Na de PAS-uitspraak van de Raad van State in 2019 zijn deze bedrijven alsnog vergunningplichtig geworden. Het Rijk heeft aangegeven deze bedrijven die buiten hun schuld in een illegale situatie terecht zijn gekomen te willen legaliseren.
In de Omgevingswet is de opdracht tot legalisatie vastgelegd. Daarin is het Rijk verantwoordelijk om stikstofdepositieruimte te leveren voor het legaliseren van PAS-melders. De provincie heeft de taak om PAS-melders die zich hebben aangemeld voor het legalisatieprogramma te verifiëren. In Zuid-Holland hebben zich 189 bedrijven voor dit legalisatieprogramma aangemeld.
In 2025 is een wetswijziging in voorbereiding die er op gericht is om naast legalisatie met stikstofdepositieruimte ook in te zetten op maatwerkoplossingen. Dit kan bijvoorbeeld gaan om legalisatie van PAS-melders door verduurzaming, omschakeling of verplaatsing. Als gevolg van de uitspraken van de Raad van State en de rechtbank Den Haag zijn de juridische mogelijkheden voor legalisatie op dit moment echter minimaal. Wel is er voor PAS-melders mogelijkheid om een schadevergoeding aan te vragen of kunnen zij soms gebruik maken van een vrijwillige beëindigingsregeling.
Interactieve kaart Natura2000
Natura 2000 – Habitattypes
Deze atlas toont de ligging van de habitat- en leefgebiedentypen in Zuid-Holland.
Aanpak stikstof
Door teveel stikstof verdwijnen er bijzondere planten en dieren in de Natura 2000-gebieden. Voor de 12 stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden in Zuid-Holland hebben we in kaart gebracht hoe groot het stikstofprobleem is en uit welke bron de stikstof komt. Samen met (lokale) overheden, organisaties en bedrijven zoeken we naar oplossingen.