Het Zuid-Hollandse veenweidengebied beslaat het hele landelijk gebied ten noorden van Rotterdam en Dordrecht, het gebied ten oosten van de Bollenstreek, het Westland en de regio rond Nieuwkoop tot aan de grens met de provincie Utrecht. Onderdeel van dit gebied zijn de Krimpenerwaard, de Alblasserwaard, Midden-Delfland, de Kaag en de Reeuwijkse en Nieuwkoopse plassen.
In 8 deelgebieden wordt samen met gebiedspartners gebiedsgericht gewerkt aan het realiseren van de doelen voor klimaat, water en natuur. Dit zijn de Krimpenerwaard, de Alblasserwaard, Nieuwkoop, Midden-Delfland, Zuidplas, Oostland, Boskoop, Groene Hart Noord.
Wat zijn de opgaven in het veenweidengebied?
Terugdringen van CO2
Terugdringen van emissies is een belangrijk thema in het veenweidengebied. Het gaat dan om het tegengaan van bodemdaling, waardoor er minder van het broeikasgas CO2 vrijkomt. Deze opgave speelt vooral in de Alblasserwaard en in de Krimpenerwaard, waar provincie, boeren en waterschap al verschillende stappen hebben gezet. Zoals vernatting en aangepast grondgebruik.
De melkveehouderij in het veenweidengebied staat – net als veel andere sectoren – ook voor de opgave om de uitstoot van stikstof (ammoniak) te verminderen.
Voldoende zoet water
Het verhogen of hoog houden van de grondwaterstand stelt extra eisen aan het watersysteem, omdat hiervoor meer zoet water nodig is. Het watersysteem is daar nu niet altijd op berekend. Aanpassingen zijn nodig om voldoende zoet water te kunnen aanvoeren of juist om het bij piekbuien weer te kunnen afvoeren. Tegelijkertijd moet het water overal van voldoende kwaliteit zijn voor natuur, landbouw, drinkwater en andere functies.
Natuur en weidevogels
In de Veenweiden moeten nog veel verbindingszones en kleine natuurgebiedjes worden gerealiseerd. En er liggen kansen voor het verder verbeteren van de leefgebieden voor weidevogels.
Wie zijn betrokken bij het gebiedsproces?
In de deelgebieden nemen gemeenten, waterschappen, agrariërs en natuurbeheerders actief deel aan een gebiedsproces. De provincie is hierin sturend voor de doelen én gebiedspartner.
Het gebiedsproces bouwt voor een belangrijk deel voort op de strategie Vitale Veenweiden. Die is al eerder van start gegaan in de Alblasserwaard, Krimpenerwaard en de Nieuwkoopse Plassen. Ook in Midden-Delfland werken gemeenten, agrariërs en andere partijen al geruime tijd samen aan de ontwikkeling van kringlooplandbouw.
Daarnaast zijn op verschillende plekken kleinschalige initiatieven genomen voor het afremmen van bodemdaling. Zoals in de gemeente Zuidplas, polder Middelburg en Tempelpolder in Alphen aan den Rijn en Bodegraven-Reeuwijk, de drooggemaakte Polder aan de Westzijde te Aarlanderveen en de Vlietpolder, Blauwe Polder en Waterloospolder in de gemeente Kaag & Braassem. In de andere regio’s zoals Oostland, Zuidplas en Boskoop zijn we in bestaande samenwerkingen de plannen verder aan het uitwerken.
In de andere regio’s zoals Oostland, Zuidplas en Boskoop zoeken we naar (bestaande) samenwerkingen om de plannen verder uit te werken.
Wat gaan we doen in het Zuid-Hollandse veenweidengebied?
Voor de klimaatopgave lijkt een hoger grondwaterpeil het meest effectief voor een deel van de gebieden. Voor de beperking van de emissies van met name stikstof zijn technische maatregelen en innovatieve oplossingen beschikbaar, maar vaak is ook een minder intensief landgebruik nodig. Voor alle grote opgaven – klimaat, natuur en water – zijn concrete maatregelen in ontwikkeling of al beschikbaar. Voor een toepasbare oplossing is echter nog veel onderzoek nodig.