Deel dit op
Aanwezigen:
Commissaris van de Koning Kolff (voorzitter), gedeputeerde Koning, bestuurlijk verkenner Van Heijningen, wethouder Weerwag (namens regio Haaglanden), wethouder Vavier (gemeente Den Haag), wethouder Achbar (gemeente Rotterdam), wethouder Spoon (namens regio Rotterdam-Rijnmond), wethouder Langeveld (namens regio Holland-Rijnland), wethouder Kerssies (namens regio Midden-Holland), burgemeester Van Driel (namens regio Zuid-Holland Zuid), rijksvertegenwoordiger vanuit ministerie Asiel en Migratie (A&M), ambtelijke ondersteuning vanuit COA, het ministerie van A&M en provincie Zuid-Holland
1. Opening, vaststellen agenda en conceptverslag
De agenda en het verslag van de PRT dd. 17 april 2025 worden ongewijzigd vastgesteld.
2. Actualiteiten door Commissaris van de Koning (cdK) Dhr. Kolff
- De cdK blikt terug op de val van het kabinet en de mogelijke gevolgen voor de gemeentelijke opgave betreffende asielzoekers en statushouders. Demissionair Minister Keijzer heeft de verantwoordelijkheid overgenomen voor de uitvoering van de spreidingswet. Vanuit het ministerie wordt er ambtelijk aangegeven dat het beleid niet veel anders zal zijn dan het was. Er wordt doorgegaan met de koers, die is uitgezet inclusief de wetsvoorstellen (asielnoodmaatregelenwet, verbod op de voorrang aan statushouders bij het toewijzen van sociale huurwoningen en het intrekken van de taakstelling voor gemeenten om statushouders te huisvesten). Vooral de laatste twee initiatieven hebben prioriteit voor de minister. Er is een samenhangend pakket in voorbereiding bij het ministerie om het dempende effect van het intrekken van de bestaande wetgeving tegen te gaan.
- De cdK benadrukt dat de provincie Zuid-Holland de grootste opdracht heeft van alle provincies. Tevens is de druk op de ruimte heel hoog. Toch is er is al een hele grote stap gemaakt in de creatie van opvangplekken in vergelijking met de situatie voor de spreidingswet. Volgens de monitoringsrapportage van 19 juni 2025 heeft de Provincie Zuid-Holland momenteel 56% van de gestelde opvangplekken in het verdeelbesluit gerealiseerd. Er moet dus ook nog veel gebeuren. Gemeenten uitten zorgen over het gebrek aan lange termijn financiering. Ook het lange termijn perspectief voor Oekraïense ontheemden is moeilijk.
- Op 11 en 12 juni zijn er twee subsidieregelingen gepubliceerd voor bestuurlijke ondersteuning van de regionale regietafels en bovenlokale coördinatie op onderwijs, alsmede voor de versnelling van realisatie van asielopvang bij gemeenten. Deze regelingen zijn bekostigd vanuit Rijksmiddelen voor versterking van taken van de PRT en de uitvoering van de spreidingswet. Er vinden twee informatie bijeenkomsten plaats, maar ook daarna kunnen altijd vragen gesteld worden via het PRT secretariaat.
3. Toelichting door het Ministerie van Asiel en Migratie
- De rijksvertegenwoordiger verwacht dat demissionair Minister Keijzer het beleid van haar voorgangster zal handhaven ook wat betreft de intrekking van de spreidingswet en de toepassing van interbestuurlijk toezicht (IBT). De voorzitter geeft aan dat de wet nog steeds van kracht is en daarmee de opgave om opvangplekken te verdelen en te realiseren.
- Het rijk licht toe dat er nog gewerkt wordt aan een duurzame financiële regeling voor tijdelijke huisvesting. Er zijn wat juridische obstakels, maar het ministerie gaat ervan uit dat de regeling er zal komen. Er zijn nog steeds zorgen over het aantal opvangplekken inclusief noodopvang (Ter Apel). De verwachting is dat het begin augustus vast zal lopen, gezien de lage doorstroom.
- Er wordt aandacht gevraagd voor de meldplicht om problemen aan te geven bij de realisatie van asielopvang voor 1 juli, zodat daar rekening mee kan worden gehouden in het vervolgproces. Deze melding moet gedaan worden bij het ministerie. De voorzitter wijst erop dat er verschillende valide redenen voor vertraging van de realisatie van asielopvang zijn, ook nadat het besluit is genomen door gemeenten. De media bericht alleen over de vermeende achterstanden, zonder achtergrondinformatie. Gemeenten geven dan ook aan dat de verlenging van de termijn om asielopvang te realiseren (vanwege valide redenen), het resultaat zeker ten goede zou komen.
- Er is gesproken over de stand van zaken met betrekking tot de bezwaarprocedures. Voor 6 juli krijgen gemeenten bericht over het door hen ingestelde bezwaar.
- Verscheidene PRT-leden doen het verzoek om het NIDOS uit te nodigen voor een volgende vergadering om vragen te stellen over de opvang en begeleiding van alleenstaande minderjarige vluchtelingen.
4. Opvang Oekraïense ontheemden
- Eind juni zal de Raad van de Europese Unie besluiten over het verlengen van de Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB). Er is politiek overeenstemming tussen de lidstaten om te verlengen tot 4 maart 2027. De opvang blijft in veel gemeenten een uitdaging, want de locaties zijn veelal niet geschikt voor de lange termijn opvang van inmiddels al weer 4 jaar.
- Er is een brief gestuurd naar gemeenten over het aflopen van de bevriezing voor derdelanders per 4 september. Het gaat om ongeveer 1.500 mensen, al dan niet in afwachting van een asielaanvraag. Op verzoek zal deze brief ook via de PRT naar de regio regietafels (RRT) worden verstuurd.
- De bezettingsgraad voor Oekraïense ontheemden is iets gedaald naar 99% en lijkt komende weken te passen.
5. Terugkoppeling stand van zaken huisvesting statushouders door gedeputeerde Anne Koning
- Gedeputeerde Koning geeft aan dat het steeds ingewikkelder aan het worden is om huisvesting voor statushouders te creëren. Er zijn 5 gemeenten die niet op de interventieladder staan.
- Op de peildatum van 1 juli zal er een nieuwe groep gemeenten stijgen naar trede 4 op de interventieladder van het interbestuurlijk toezicht (IBT). Er wordt positief teruggekoppeld door gemeenten naar gedeputeerde Koning over de IBT gesprekken. De provincie probeert een helpende hand te bieden. Het is gewenst dat er snel duidelijkheid komt over inzet van de Hotel- en Accommodatieregeling (HAR), want dit is een regeling die in de toezichtsgesprekken wordt genoemd.
6. Overzicht en inzicht COA
- De bezettingsgraad is weer aan het oplopen in de azc’s. Er komt een brief van het COA aan provincie en gemeenten met een extra vraag van 200 plekken per week. Het regelen van noodopvang blijft lastig en het COA doet een beroep op de samenwerking met gemeenten.