Aanpak stikstof

Ruimte maken voor natuurherstel en ontwikkelingen
Gezonde en sterke natuurgebieden: dat is waar we voor staan. Dat betekent natuur met een voedselrijke bodem waar veel verschillende soorten planten en dieren kunnen leven. Maar ook willen we in de provincie woningen kunnen bouwen, wegen aanleggen, de Rotterdamse haven uitbreiden en boeren voedsel laten produceren. Alleen zorgt dit voor de uitstoot van teveel stikstof. Hierdoor verdwijnen planten en dieren in de kwetsbare Natura 2000-gebieden en gaat de kwaliteit van de natuur achteruit. Dit stikstofprobleem moet allereerst worden aangepakt om de natuur te laten herstellen. Een gezonde natuur staat voorop! Tegelijkertijd willen we dat het mogelijk blijft om vergunningen af te geven voor activiteiten van economisch en maatschappelijke belang.
Onze strategie is gericht op 3 pijlers:
- meer ruimte maken voor het herstellen en versterken van de natuur
- zorgen voor minder stikstofuitstoot en stikstofneerslag door maatregelen bij de bron bijvoorbeeld in de industrie, verkeer, wonen en landbouw
- vergunningen kunnen blijven verlenen zodat maatschappelijke en economische ontwikkelingen - zoals de bouw van woningen - door kunnen gaan
Diverse sectoren in de hele provincie gaan aan de slag met algemene maatregelen om de uitstoot van stikstof te verminderen. En we spreken maatregelen af met onze gesprekspartners specifiek voor de gebieden. Dit doen we via de zogenaamde gebiedsgerichte aanpak. Lees hier meer over maatregelen in de gebieden en de sectoren.
Maar er zijn ook extra landelijke of internationale maatregelen nodig. Want een deel van de stikstof komt uit het buitenland en dat kunnen we als provincie niet zelf oplossen. Dit hebben we bij de landelijke overheid onder de aandacht gebracht.
In de animatie 'Zuid-Hollandse aanpak stikstof' vertellen we je meer over onze aanpak. Wil meer achtergrondinformatie? Lees dan de ‘eerste uitvoeringsagenda stikstof Zuid-Holland’ (zie onderdeel ‘officiële documenten’).
In de gebieden aan de slag
In Zuid-Holland zijn er 12 Natura 2000-gebieden die gevoelig zijn voor teveel stikstof. Ieder gebied is uniek. Daarom werken we volgens een gebiedsgerichte aanpak (onderdeel van de Zuid-Hollandse aanpak stikstof). We doen dit in 4 gebieden: Duinen, Duinen/Eilanden, Nieuwkoopse Plassen en Biesbosch. Voor deze gebieden weten we inmiddels hoeveel stikstof er in een gebied neerslaat. En ook weten we waar deze stikstofneerslag vandaan komt.
In die gebieden werken we samen met de gemeenten, waterschappen, beheer- en natuurorganisaties, landbouworganisaties en brancheorganisaties vanuit bouw, industrie en bedrijfsleven. Zo treffen we elkaar regelmatig aan zogenaamde gebiedstafels.
Met elkaar willen we komen tot een pakket aan maatregelen. Deze maatregelen moeten zorgen voor het herstellen van de natuur en voor het aanpakken van het stikstofprobleem bij de plaatselijke bron. Omdat de provincie ook bezig is met onder andere de energietransitie, tegengaan van bodemdaling, klimaatmaatregelen en de verduurzaming van gebouwen, industrie, voertuigen, landbouw en haven proberen we de maatregelen zoveel mogelijk op elkaar aan te sluiten: een zogenaamde integrale aanpak. Uitgangspunt voor onze aanpak is de nieuwe wet ‘Stikstofreductie en natuurverbetering’ die sinds 1 juli 2021 geldt.
Wil je meer weten over de samenwerking in de gebieden? Kijk dan het webinar ‘gebiedsgerichte aanpak stikstof’ van 19 november 2021 terug.
Gebiedsplan
Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) beoordeelt of provincies wettelijke doelen halen. Het gaat dan om doelen die in de Wet Stikstofreductie en natuurherstel zijn opgenomen. Hiervoor moet iedere provincie een gebiedsplan aanleveren. In dit plan beschrijven we wat het probleem per Natura2000 gebied is. En ook vermelden we de maatregelen die we nemen in de gebiedsgerichte aanpak om de natuur te herstellen en de neerslag van stikstof te verminderen. Uiteindelijk worden de maatregelen opgenomen in de beheerplannen van de Natura2000-gebieden.
Alle provincies moeten hun eerste concept in mei 2022 klaar hebben. Het Ministerie van LNV rekent dan alle plannen door. Het definitieve gebiedsplan moet vóór 1 juli 2023 af zijn.
Aanmelden nieuwsbrief
Om de paar maanden brengen we een online nieuwsbrief uit. Wil je op de hoogte blijven over de stikstofaanpak en alle ontwikkelingen? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief via stikstof@pzh.nl. Ook vragen en opmerkingen kun je aan het stikstofteam mailen.
Veelgestelde vragen over stikstof
Waar liggen de stikstofgevoelige Natura-2000-gebieden in Zuid-Holland?
Bij het onderdeel ‘situatie Zuid-Holland’ lees je meer over de gebieden.
Hoe bepaalt de provincie dat er teveel stikstofneerslag in een gebied is?
Om de hoeveelheid stikstof in een gebied te meten, maakt de provincie gebruik van de rekenmethode AERIUS. Deze rekenmethode geeft ook inzicht in waar de stikstof vandaan komt (bron). Het RIVM verricht deze metingen voor de provincie. Begin 2022 komt er een aangepaste versie van AERIUS beschikbaar.
Ik woon dichtbij een Natura 2000-gebied. Wat moet ik doen als ik een vergunning wil aanvragen?
Voor bouw- of uitbreidingsactiviteiten in de buurt van een Natura 2000-gebied is vaak een vergunning nodig volgens de Wet natuurbescherming. Lees meer hierover bij het onderdeel ‘vergunningen’.
Hoe staat de provincie tegenover het onteigenen van boeren?
Als provincie volgen we hierin het landelijke beleid. Tot op heden geven we alleen een financiële tegemoetkoming als de boer bij een Natura 2000-gebied vrijwillig wil stoppen of wil verplaatsen. Mogelijk stelt het nieuwe kabinet andere maatregelen voor. De provincie zal deze maatregelen dan uitvoeren. Meer informatie lees je op pagina Aanpak stikstof 'Nieuwe stappen stikstofaanpak bieden landbouwsector perspectief.
Officiële documenten
- GS-brief Voortgangsrapportage stikstof 2021 (pdf, 670 kB)
- GS-brief Voortgangsrapportage stikstof 2021 - bijlage 1 Overzicht Rijksbronmaatregelen (pdf, 68 kB)
- GS-brief Voortgangsrapportage stikstof 2021 - bijlage 2 Gebiedsplan Stikstof Zuid-Holland (pdf, 4.7 MB)
- Eerste Uitvoeringsagenda Stikstof Zuid-Holland (pdf, 12 MB)
- Factsheets Eerste Uitvoeringsagenda Stikstof (pdf, 9.5 MB)
- Lid GS-Brief Stand van zaken stikstofdossier (2 september 2020)
- GS-brief Stand van zaken stikstofdossier (14 mei 2020)
- Rapport gebiedsaanpak stikstof december 2019 (pdf, 1.7 MB)
- Beleidsregel Statenbrief
- Beleidsregel Provinciaal Blad
Gedeputeerden in gesprek met Bouwend Nederland
De stikstofproblematiek (en ook de situatie rond PFAS) heeft ook ingrijpende gevolgen voor projecten op het gebied van bouw, woningbouw en infrastructuur. Gedeputeerden Jeannette Baljeu, Floor Vermeulen en Anne Koning gingen daarom in gesprek met voorzitter Maxime Verhagen van Bouwend Nederland. Onderwerp van gesprek: wat zijn de exacte gevolgen voor bouw- en infraprojecten? En hoe kunnen we de vergunningverlening weer op gang krijgen?
Lees op de site van Bouwend Nederland wat er verder besproken is en welke afspraken zijn gemaakt.
Waarom een stikstofprobleem?

Ongeveer 78% van de lucht om ons heen bestaat uit stikstof. De natuur kan niet zonder en de mens ook niet.
Stikstof situatie in Zuid-Holland

In Zuid-Holland hebben we zo’n 20 Natura 2000-gebieden. Hiervan zijn 12 gebieden gevoelig voor stikstof.
Stikstofbank

Het stikstofprobleem zet een rem op de gewenste maatschappelijke ontwikkelingen. Als één van de oplossingen voor dit probleem ontwikkelden de provincies gezamenlijk een stikstofbank.
Vergunningen

Voor bouw- of uitbreidingsactiviteiten in of in de buurt van een Natura 2000-gebied is vaak een vergunning nodig volgens de Wet natuurbescherming.
Subsidies

Hier staat meer informatie over diverse subsidieregelingen en maatregelen mobiliteit.